martes, junio 19, 2007

LEO FERRÉ

Leo Ferré, o último dos poetas malditos de Francia
Javier Memba



Máis coñecido como cantante -talvez fose a figura máis complexa non xa da canción francesa, senón da universal- Leo Ferré foi tamén o último dos poetas malditos que dese a lingua de Baudelaire, ademais dun estimable novelista en títulos como a autobiográfica 'Benoît Misère'.

"A canción non é en absoluto unha arte menor. En poucos anos converteuse en algo intelixente, divertido, sensible, satírico, nunha palabra, interesante".

Nacido en Mónaco, o 24 de agosto de 1916, a orixe da súa rebeldía remóntase á súa estancia no colexio de Saint-Charles, dos Irmáns das Escolas Cristiás, na localidade italiana de Bordighera. Sinala Sergio Lagoa, o biógrafo español do gran Ferré, que "as pequenas inxustizas gratuítas, os sórdidos e lamentables sentimentos de egoísmo que lle rodearon" impulsáronlle a desenvolver o "xuízo crítico e a coñecer a trama dos escondidos intereses que gobernan a sociedade". O mesmo Ferré titula "En prisión" o capítulo dedicado ao seu internado de 'Benoît Misère' e apunta nel: "sotanas negras do meu duelo de oito anos, que tiñan debaixo dos faldones de home un sexo de home, e unha verdadeira enfermidade da soidade. Xigantescos petos furaban a virtude destes miserables, nos que as súas mans removían, penso hoxe día, toda unha ciénaga de húmidos desexos".


Estudante de leis, Ciencias Políticas e Filosofía no París de 1935, o que verdadeiramente lle interesa naquel momento é a poesía e a música. Aínda que acaba as tres carreiras que empeza obedecendo aos desexos da súa familia, nunca chegará a exercer ningunha delas. Émulo de Thoreau, inicia unha experiencia rural nunha granxa abandonada de Provenza. Pero a Madelaine, a súa muller de entón abúrrelle o campo e o poeta ha de regresar á cidade. Tras unha experiencia como locutor en Radio Montecarlo, Leo Ferré chega a París en 1946. As súas cancións de entón son "Lle Scaphandrier", "Lles temps de roses rouges", "L`inconnu de Londres" e interprétaas en Lle Boeuf sur lle Toit, un cabaret frecuentado por Jean Cocteau, René Clair e a crema da intelectualidade. O éxito non se fai esperar. Durante as cinco décadas seguintes comporá case 600 pezas, pero xamais chegará a entrar nas canles ao uso polos cantantes convencionais. O seu "é a tolemia lúcida", escribe Lagoa.

Prologuista de 'Poemas Saturninos' nunha das edicións máis logradas do texto de Verlaine, a bibliografía de Ferré inclúe ensaios, críticas e monólogos. Talvez estes últimos, que o artista recitaba no escenario con violencia, sexan o máis representativo da súa personalidade. Anarquista confeso, os seus recitais foron auténticos mitins libertarios: "Falo, ladro como un can. Son un can", repetía en "Lle chien".


Autor de óperas como "A canción do mal amado", froito da súa admiración por Apollinaire e "L´ ópera du pauvre", de entre a súa bibliografía, integrada por 10 títulos, cabe destacar os poemas reunidos en "Paroles o musiques de tout une vie", "Alma Matrix", "Lle Methode" ou unha última novela, "Marie Jeanne". Inmerso en distintos proxectos, como era o seu costume, Léo Ferré morreu en 1993.

No hay comentarios: